شمار دهنه ‌ها ??  است و درازا ??? است و پهنا ?????  قرار دارد  .
سي و سه پل يا پل الله‌ وردي خان روي زاينده رود در شهر اصفهان زده شده ‌است . اين پل که شاهکاري بي همتا از آثار دوره پادشاهي شاه عباس يکم است ، به هزينه و بازبيني سردار سرشناس او الله وردي خان بنا شده ‌است . نام‌ هاي ديگر اين پل « سي و سه پل » و « پل سي و سه چشمه » و « پل چهار باغ » و « پل جلفا » و سرانجام « پل زاينده رود » است .
اين پل در گذشته « پل جلفا » ناميده مي ‌شد ( زيرا از اين طريق به جلفا که تازه احداث شده بود مي ‌رسيدند ) . به « الله ورديخان » نيز معروف است ، زيرا سردار مشهور شاه عباس اول که به ساختن اين پل مأمور شده بود به اين نام ، ناميده مي ‌شد . اين پل که چهار باغ عباسي را به چهار باغ بالا متصل مي‌ کند قبلاًٌ 40 چشمه داشته اما امروز بيش از سي و سه چشمه آن باقي نمانده است و بقيه آنها مسدود شده‌ اند . سي و سه پل 295 متر طول و 13.75متر عرض دارد و در زمره اولين آثاري است که شاه عباس اول دستور ساختن آن را داده است . در طرفين پل ، معبر باريک مسقفي است که در سراسر طول پل ديده مي‌ شود . سي و سه پل داراي يک پياده رو براي گردش در بالا و يک پياده رو در پايين است . پياده رو پائين گذرگاه مسقفي است که ميان پايه‌ هاي مرکزي پل و به فاصله کمي از بستر رودخانه ايجاد شده است . در دوران صـفـويه جـشـن « آبريزان » يا « آبريزکان » در کنار زاينده رود و در نزديکي اين پل برگزار مي ‌شده است . در اين جشن که در 13 تير ماه هر سال برگزار مي‌ شد مردم با پاشيدن آب و گلاب روي يکديگر در اين مراسم شرکت مي ‌کرده ‌اند . مصالحي که در ساخت سي و سه پل به کار رفته ، آجر در قسمت فوقاني و سنگ در طبقه تحتاني پل است . پل الله ورديخان که در سال 1011 هجري بنا شده است از آثار مشهور اصفهان است که اکثر سياحان و جهانگردان به توصيف آن پرداخته ‌اند .
و به روايتي ديگر :
اين پل در سال (1011 ه .ق ) باهتمام الله ورديخان سپهسالار شاه عباس و بنا به فرموده شاه مزبور شروع به ساختمان گرديد و به طورى که در عالم آراى عباسى نوشته شده داراى چهل چشمه ( دهانه ) بوده که از هر چشمه آب خارج مى‏ گرديده ، پلى بسيار عريض و طويل و مرتفع ، شالوده آن با سنگ و آهک ريخته شده و با آجر و گچ بالا رفته و دو طرف پل غرفات و غلام گردش هاى بلند فوقانى ساخته و چشمه ‏هاى زيرينش زياد با عرض و مرتفع و طول آن 350 قدم و عرضش بيست قدم و شش معبر باين شرح داشته است:
 
راه وسط که مخصوص عبور سواره و گردونه‏ ها بوده است . 2 و 3 دو طرف پل که از ميان گالالري ها ى زيبا مى ‏گذشت و به پياده رو تخصيص داشت . 4 و 5 پشت بام هاى گالارى از دو طر ف که دور آن نرده داشته و موقع طغيان رود تفرجگاه باشکوهى بوده است ، سرانجام گالاري هاى پل به وسيله پله‏ هاى ظريف بزير پل متصل مى‏ شد و از زير پل هم موقع کم آبى عبور مى کردند . 6 از زير پل بود .
 
مساحت اين پل را سياحان انگليسى چهارصد و نود يارد تعيين کرده‏اند . هفت دهانه اين پل گرفته شده و اکنون 33 دهانه دارد و از اين رو به پل 33 چشمه شهرت دارد .
اين پل براى اتصال خيابان چهار باغ کهنه عباسى به خيابان چهار باغ بالا و باغ هزار جريب و عباس آباد ساخته شده است . اين پل در جشن آبريزگان و آب پاشان محل اجتماع شاه و بزرگان و شعراء و رجال و ساير مردم بوده است .
شرحى را که سرپرسى سايکس انگليسى راجع به اين پل نوشته از نظر اينکه بسيار دقيق و وضع پل را در آخر قرن سيزدهم و اوائل قرن چهاردهم هجرى مجسم مى‏ نمايد عيناً در اينجا نقل مى ‏گردد:
 
خيابان با شکوه چهار باغ از يک طرف به پل الله ورديخان کشيده مى ‏شود ، که با اين که حاليه روى بويرانى نهاده معذا از پل هاى درجه اول عالم به شمار مى‏ آيد ، اينجا از يک شاهراه سنگ فرش شده وارد مدخل عمومى پل مى‏ شوند شکل فوق العاده و شگفت آور اين پل که 388 يارد طول آنست مقابل يک جاده سنگ فرش شده‏ اى به عرض 30 پا بدين قرار است که در آن سه معبر در سه سطح مختلف تعبيه شده که يکى از آنها راه معمولى روى پل است که در دو طرف آن طاق نما هاى سر پوشيده ساخته ‏اند . طاقنما ها از طرفى برودخانه و از طرفى به همين جاده مشرف مى ‏باشند ، در بالا و پائين اين طاقنما ها که با تابلوى نقاشى شده تزيين يافته بود هر کدام يک پياده روهائى است که با پله کان ها باين راه اصلى وصل مى‏ شود و در کنار سطح رودخانه معبر ديگرى است که به طول رودخانه امتداد مى ‏يابد . تنها انتقاد مخالفى که براى ساختمان اين پل مى ‏شود کرد و آن از تصوير هم نمايان است آنکه ، پل مزبور در مقابل جريان ضعيف و باريک زنده رود در بيشتر فصول سال بيش از ، اندازه جنبه ظرافت دارد .
 
در تاريخچه ابنيه تاريخى اصفهان درباره اين پل تاريخى چنين نوشته است:
در انتهاى جنوبى خيابان چهار باغ پل الله ورديخان است که به نام بانى و سازنده آن خوانده مى‏ شود و در همان موقعى که شاه عباس دستور کاشتن درختان چهار باغ را مى ‏داده رفيق و سپهسالار شاه نيز در ساختمان اين پل به وسيله آجر و سنگ تراش فعاليتى به خرج مى ‏داد ، وضعيت اين پل با قديمش تفاوت زيادى نکرده است . ايوانچه‏ ها و غرفه ‏هاى زيبا و متناسب طرفين پل که جاى نشستن اهالى و عبور و مرور است به همان حالت اوليه باقى مانده است . طول اين پل 295 متر و عرضش 13/75 متر مى‏ باشد . نوشته‏ اند که در ابتدا چهل چشمه داشته و به تدريج سى و سه چشمه شده در سنوات اخير قسمت زيادى از بستر رودخانه را تصرف کرده و اشجارى غرس نموده بودند به طورى که چند چشمه پل از عبور آب محروم گشته ممکن بود بکلى متروک شود وى در سال 1330 که آقاى مصطفى خان مستوفى رياست شهردارى اصفهان را داشت شهامت و شجاعت به خرج داد و اراضى مزبور را از تصرف غاصبين خارج و مجراى عبور آب چشمه‏ ها را باز کرد و اقدام به ساختمان ديوار هاى سنگى در طرف شما رودخانه نموده که نوز آثارش پابرجا و عملياتش زبانزد مردم اين شهر است . در دوره صفويه ارامنه حق داشتند تا ميدانى که اول پل احداث شده بود جمع شوند و مال ‏التجاره و صنايع خويش را با صنعتگران اصفهانى تبديل نمايند و حق نداشتند از اين پل عبور کرده داخل شهر شوند در جل اين پل مجسمه رضا شاه کبير بر روى ستونى به ارتفاع 5 متر ديده مى‏ شود که اسبى سوار و به طرف شما متوجه است اطراف اين مجمسه فعلاً ميدان 24 اسفند و با ميدان مجسمه ناميده مى ‏شود .
 
در شمال شرقى پل يعنى اول خيابانى که به طرف شرق امتداد دارد ساختمان آجرى است که بياد مقبره کمال الدين اسماعيل ( قبرش در جهانباره است ) ساخته شده و خيابان مزبور به نام آن بزرگوار ناميده مى‏ شود که به طرف پل جوئى و خواجو امتداد دارد .
 
به طورى که ملاحظه شد گفتار تاريخچه ابنيه تارخى اصفهان وضع پل زاينده رود را در گذشته و حال تشريح کرده و اقتضاء داشت که براى استحضار سرگذشت پل ايام گوناگون درج گردد .
 
تاورنيه سياح فرانسوى راجع باين پل در سفر نامه خود که نظم الدوله ابو تراب نورى آن را ترجمه کرده چنين نوشته است:
 
پلى که در وسط خيابان تقاطع مى ‏کند موسوم به پل الله ورديخان که بانى آن بوده است مى‏ باشند و آن را پل جلفا هم مى‏ گويند . اين پل تمام از آجر و سنگ بنا شده و سطح آن به يک ميزان است . دو طرف آن از وسطش پست‏ تر نيست ، 350 قدم طول و بيست قدم عرض دارد و زير آن چندين چشمه و طاق از سنگ ساخته شده که خيلى پست و کم ارتفاع است ، در دو کناره پل راهروى به عرض هشت نه پا و به طول تمام امتداد پل که چندين طاق با پايه‏ هاى مرتفع به ارتفاع 25 يا 30 پا سقف آن را نگاهداشته ‏اند ديده مى‏ شود ، اشخاصى که مى‏ خواهند هوا خورى کنند وقتى که خيلى گرم نباشد از بالاى سقف راهرو ها عبور مى‏ نمايند ، اما معبر معمولى از زير آن راهرو ها است که به منزله نرده و نگهبان است و روزه نهائى به طرف رودخانه دراد که هواى لطيف و خنک از آنه داخل راهرو مى ‏شود . زمين راهرو از سطح پل خيلى بلند تر است و به توسط پله به راحتى بالاى آنها مى روند . فضاى وسط پل مخصوص عبور گارى و دواب است و تقريباً 35 پا عرض دارد . يک معبر ديگر هم دارد که در تابستان و وقع کمى آب به واسطه خنکى خيلى مطبوع است و آن از ميان خود رود خانه است در خط مخصوصى که تخته سنگ ها نزديک هرم اتفاق افتاده مى‏ توان از روى آنها رد شد بدون اينکه پاتر بشود . از تمام دهنه‏ هاى زير پل به واسطه در هائى که به هر چشمه گذراده ‏اند مى ‏توان عبور نمود از پلکانى که در قطر پايه پل ساخته شده از روى پل به زير چشمه‏ ها و طاق ها پائين مى‏ روند و همين طور پله هائى در دو طرف دارد که به بالاى مهتابى روى راهرو ها صعود مى‏ نمايند و عرض راه پله ‏ها بيش از 2 تواز ( 4 ذرع تقريباً ) است ، و در دو طرف نرده و محافظى کشيده ‏اند که از پرت شده جلوگيرى مى ‏نمايند .
 
سرپرسى سايکس انگليسى در شرحى که راجع به پل زاينده رود نوشته بود گفته بود که اين پل با اينکه روى به ويرانى نهاده از پل هاى درجه اول عالم است و اما تاورنيه تعصب ملى نگذارده که در قضاوت خود انحراف نورزد ، گر چه تاورنيه در کليه موراد نظرش ساده نبود و اغلب خواسته است بنا ها و ديگر آثار ايران را کوچک و پست جلوه دهد و از ديگران هم استفاده کرده که در تجليل اصفهان غلو کرده ‏اند .
 
اينکه آراى مختلفى راجع به اين پل نگاشته شد براى امکان استخراج نظر صحيح و صائب درباره آن بود و اينکه درستى و نادرستى نظر هائى چون نظر تاورنيه معلوم گردد . در هر حال اکنون اين پل در اصفهان ممتاز و در درجه اول قرار دارد و چون از آثار باستانى به شمار مى رود زير شماره 110 ، به ثبت تاريخى رسيده است .
 
شاه عباس اول به طورى که مورخان و سياحان خارجى نوشته ‏اند در هر حال در جشن آبريزان شرکت مى‏ کرد و اگر در اصفهان بود در کنار زاينده بود برابر پل سى و سه پل و اگر در مازندران بود در کنار درياى خزر ، و گاهى روى پل سى و سه چشمه برگزار مى ‏کرد .
 
در کتاب زندگانى شاه عباس اول راجع به جشن نوروز که شاه در سال 1018 هجرى در روى پل سى و سه پل برگزار کرده چنين نوشته است .