نحوه تشخیص اصالت برنز و لوستر برنزی
خرید لوستر مثل بقیه کالاها نیاز به دقت و توجه به نکات ریزی دارد .یکی از این نکات نحوه تشخیص جنس لوستر مورد نظر میباشد. بهترین فلزی که برای ساخت لوستر بکار برده میشود برنج (برنز) می باشد.به این دلیل که تغییر رنگ نمیدهد و دوام بالایی دارد و تقریبا بعد از طلا و پلاتین و در کنار نقره جلوه زیباتری نسبت به سایر فلزات دارد.
به این تصاویر توجه کنید اینها نمونه هایی از وسایل برنزی مربوط به هزارن سال پیش است.
ظرف برنزی دوره سلجوقیان
پیکره اسب برنجی – ایران قرن 4 هجری- برنز ریخته گری شده همراه با کنده کاری
ظرف برنجی قلمکاری شده مربوط به دوره صفویه
نمونه های بسیار دیگر که همه ما بارها و بارها با خبر اکتشافات تاریخی تصاویر آن ها را دیده ایم.
همانطور که مشاهده کردید ،قطعات و کالاهای ساخته شده از جنس برنج (برنز) با گذشت هزاران سال اکسیده نشده و به هیچ عنوان تغییر رنگ نمی دهند. با توجه به قیمت بالای طلا و پلاتین بهترین عنصر و فلز برای ساخت ظروف و لوستر و سایر اشیای تزئینی و .....فلزی برنج ( برنز) میباشد.علاوه بر اینکه این فلز به خودی خود و با رنگ طبیعی خود هم بسیار زیباست ولی در مواردی که مصرف کننده مایل به داشتن کالایی ازجنس برنز و در رنگهای نقره ایی ، طلایی ، آنتیک ( ترکیب رنگی از شیری و قهوه ایی سوخته ) باشد انتخاب فلز برنز به دلیل ماندگاری بیشتر آبکاری مناسب ترین فلز می باشد . بنابراین دلیل دیگر پایداری آبکاری ،پتینه کاری ، سیاه قلم و . . . بر روی این فلز زیبا می باشد و در مقایسه با فلزات دیگر همچون آلومینیم ، آهن و زاماک و . . . آبکاری انجام شده بر روی برنج (برنز) دوام بیشتری دارد.
چگونه از اصالت کالا و برنز بودن کالا اطمینان حاصل کنیم ؟
معمولا سه فلز آهن ، آلومینیم و زاماک را آبکاری می کنند و به عنوان برنز عرضه می کنند. بدترین فلز ممکن برای ساختن وسایل تزئیناتی آهن است، اما نحوه تشخیص آهن با روکش برنز بسیار ساده است ، کافی است که قطعه ای آهن ربا در مجاورت کالا قرار دهید ، اگر آهن ربا جذب کالا شد ، قطعا از آهن ساخته شده است و روکش برنز شده است و البته همیشه به همین سادگی هم نیست .
فلز دیگر که ممکن است به عنوان برنز عرضه گردد آلومینیم است ، خوشبختانه عرضه کننده آلومینیم به بجای برنز انتخاب هوشمندانه ایی نکرده است و راه تشخیص ساده ایی برای این دو فلز از هم وجود دارد و آن هم چگالی دو فلز است .چگالی آلومینیم 2.70 گرم بر سانتی متر مکعب میباشد و چگالی برنز 8.4 گرم بر سانتی متر مکعب میباشد. یعنی در حدود 3 برابر ، به بیان ساده تر اگر 2 کالای کاملا مشابه یکی از جنس برنز و دیگری از جنس آلومینیم باشد وزن کالای برنجی در حدود 3 برابر بیشتر از کالا تولیدشده از جنس آلومینیم میباشد.
و اما فلز دیگری که آهنربا جذب آن نمی شود و همچنین تفاوت قابل تشخیصی از نظر وزن و چگالی با برنج (برنز) ندارد زاماک است. زاماک آلیاژی از روی و آلومینیم و سرب و مقادیر اندکی از سایر فلزات میباشد، که رنگ آن سفید است و کابردش به دلیل استحکام بالا بیشتر در صنعت خودرو سازی و قطعات در و پنجره و غیره . . . می باشد.
شمش فلز زاماک
قطعات ساخته شده از جنس زاماک
با توجه به اینکه تقریبا با برنز هم وزن است و نیز آهنربا به بدنه کالاهایی از جنس زاماک جذب نمی شود ، ساده ترین و قابل دسترس ترین راه تشخیص برنج (برنز ) از زاماک تراشیدن بخشی از سطح کالاست طوری که رنگ قسمت تراشیده شده سفید یا کرم نباشد و هم رنگ برنج باشد. همان طور که در تصاویر زیر ملاحظه می کنید ، شاخک برنزی یک لوستر را به چند تکه تقسیم کرده ایم و رنگ مقطع شکسته شده با رنگ بدنه شاخک ها یکسان است .
شاخک یک لوستر برنزی
شاخک شکسته شده برنزی (مقطع و محل شکستگی هم رنگ بدنه شاخک است )
همچنین اگر کالا دارای رزوه کاری (پیچ شده) باشد کافیست یکی از پیچ ها را بازکرده و داخل حفره ایی که پیچ در آن قرار گرفته را بررسی کرد . همانطور که در تصویر زیر ملاحظه می کنید ، محل رزوه کاری شده هم رنگ بدنه قطعه است .
قطعه برنزی رزوه شده
قطعه برنزی رزوه شده
در پست های بعدی سایر تفاوت ها و تمایزات کالاهای ساخته شده از جنس آلومینیم و زاماک را با برنج بررسی خواهیم کرد . مصرف کنندگان باید توجه داشته باشند که کالای ساخته شده از آلومینیم و یا زاماک تفاوت زیادی با کالای مشابه برنجی دارند و حتما در خریدهای خود از اصالت کالا اطمینان حاصل کنند .